Komunikat o Liturgii Słowa

Mając na uwadze troskę o właściwe proklamowanie słowa Bożego podczas Eucharystii sprawowanych w parafiach naszej diecezji oraz odnosząc się do różnych pytań i wątpliwości, Diecezjalna Komisja Liturgiczna chce przypomnieć znaczenie liturgii słowa:

Obrzędy Mszy Świętej odnowione zgodnie z postanowieniami Soboru Watykańskiego II pozwalają wiernym na nowo odkryć sens i znaczenie proklamacji Słowa Bożego. Co ważne, liturgia słowa pozostaje integralnym elementem celebrowania Eucharystii. Biblijne słowo przygotowuje wiernych do świadomego i owocnego uczestniczenia w liturgii eucharystycznej.
Właściwym miejscem proklamowania słowa Bożego w liturgii jest ambona, która powinna być wyeksponowana w prezbiterium i usytuowana w taki sposób, aby ułatwiało to komunikację w czasie liturgii i zrozumiałe przekazywanie biblijnych tekstów.
Osobą uprzywilejowaną do czytania słowa Bożego w czasie liturgii jest lektor, który w tym celu odbył odpowiednie przygotowanie i któremu przez liturgiczne błogosławieństwo powierzono pełnienie tej funkcji w czasie liturgii mszalnych i innych nabożeństw.
Jeżeli z uzasadnionych powodów czytanie słowa powierza się innym osobom, należy zadbać, aby były to osoby, które posiadają zdolność prawidłowego czytania i rozumienia biblijnych tekstów. Nie sprzyja uczestnictwu w liturgii odczytywanie słowa Bożego w sposób niezrozumiały i chaotyczny. Powyższa uwaga odnosi się także do sytuacji, kiedy proklamowanie słowa powierzane jest dzieciom. Przekazanie wiernym zgromadzonym na liturgii biblijnych tekstów jest możliwe wtedy, kiedy czytający naprawdę ten tekst rozumie i jest świadomy tego, na czym polega jego rola w ramach liturgii słowa. Angażowanie dzieci podczas eucharystycznych zgromadzeń jest niewątpliwie czymś bardzo wartościowym, ale jego konkretne formy powinny być poprzedzone roztropnym namysłem duszpasterzy i odpowiedzialnych za liturgię w danej wspólnocie.
Piękno liturgii i godność słowa Bożego domagają się konkretnych znaków. Jednym z nich jest księga przeznaczona do tego zadania, to znaczy lekcjonarz. Ta księga w liturgii jest otaczana szacunkiem. Nie należy więc lekcjonarza zastępować kartkami, choćby były wpięte w segregator. Osoby odpowiedzialne za liturgię w danej wspólnocie powinny zadbać o odpowiednią ilość lekcjonarzy oraz ułatwiony do nich dostęp. Troska o liturgię oznacza w praktyce również troskę o wygląd tych ksiąg oraz przechowywanie ich w we właściwym miejscu. Należy korzystać z najnowszych wydań ksiąg liturgicznych.
Warto pamiętać, że spośród ksiąg wykorzystywanych podczas liturgii słowa szczególne znaczenie posiada ewangeliarz, który może zostać wniesiony procesyjnie i umieszczony na ołtarzu. Natomiast lekcjonarz nie jest niesiony w procesji i powinien znajdować się na ambonie przed rozpoczęciem celebracji. Stąd niewłaściwe jest wnoszenie lekcjonarza przez lektora podczas procesji wejścia, nawet, jeśli odbywa się krótką drogą, a tym bardziej przygotowanie czytań wtedy, kiedy Eucharystia już się rozpoczęła. Widok lektora, który w czasie obrzędów wstępnych trzyma otwarty lekcjonarz i próbuje zapoznać się z biblijnym tekstem świadczy o tym, że te czytania nie zostały wcześniej przygotowane. Tego typu postawy są przejawem nonszalancji i deprecjonowania liturgii słowa, dlatego należy ich stanowczo unikać.
Jednym z elementów liturgii słowa jest modlitwa powszechna, zwana też modlitwą wiernych. Struktura tej modlitwy zakłada, że kieruje nią celebrans, który wypowiada wstęp i kończącą orację. Poszczególne prośby powinny być odczytywane przez diakona, lektora lub przygotowaną do tego inną osobę świecką. Jedna z tych próśb jest modlitwą za zmarłych, gdzie można wymienić te osoby ze wspólnoty parafialnej, które w ostatnim czasie odeszły do wieczności. Zdarza się, że te informacje pojawiają się w ogłoszeniach parafialnych, a czasami towarzyszy temu wezwanie do modlitwy: „Wieczny odpoczynek, racz im dać Panie”. Biorąc pod uwagę strukturę liturgii mszalnej i znaczenie poszczególnych obrzędów, taka praktyka nie jest właściwa. Odpowiednim miejscem takiej prośby jest właśnie modlitwa wiernych.
Księgi liturgiczne bardzo zalecają homilie, gdyż stanowi ona pokarm konieczny dla podtrzymania chrześcijańskiego życia. Takie stwierdzenie powinno motywować każdego kapłana do wygłaszania homilii podczas każdej Eucharystii, także sprawowanej w dni powszednie. Nawet jeśli grono uczestników liturgii jest niewielkie, nie zmienia to znaczenia i sensu wyjaśniania słowa Bożego. Codzienne głoszenie homilii motywuje kapłana do zażyłego kontaktu ze słowem Bożym i staje się elementem kształtującym kapłańską tożsamość.