Liturgia Męki Pańskiej 2022

– Wykorzystajmy swoją wolność tak, aby Bogu pomóc, a nie Boga zabić – powiedział biskup Jacek Grzybowski. Biskup pomocniczy diecezji warszawsko-praskiej przewodniczył liturgii Męki Pańskiej w Konkatedrze Matki Bożej Zwycięskiej na Kamionku.

– Liturgia Wielkiego Piątku jest odpowiedzią Kościoła na pytania o sens cierpienia – mówił w homilii bp Jacek Grzybowski.

Jak poradzić sobie z cierpieniem, któremu towarzyszy milczenie niebios? To jedno z najtrudniejszych pytań i doświadczeń ludzkiej egzystencji, ale odpowiedzią Kościoła nie jest ani traktat filozoficzny, ani nawet pogłębiony traktat teologiczny. Odpowiedzią Kościoła jest liturgia, w której znakach, symbolach, w tej ascezie Wielkiego Piątku, ascetycznym wymiarze liturgii musimy zobaczyć obraz uniżenia, obnażenia, odarcia się, samotności samego Boga. Nieskończony, który dotknął skończoności.

– Bóg stał się człowiekiem, aby ludzie doświadczyli boskości.

Fundamentem naszej wiaty jest tajemnica wcielenia, że Bóg, a to słowo wyraża nieskończone treści – Stwórca absolutnie wszystkiego, całego wszechświata – Bóg stał się człowiekiem, chodził po ziemi, tak jak my realizował swoje życie. Bóg zamieszkał pośród nas. Bóg, którego nie ogarnia nie tylko słowo żadne. Nic go nie ogarnia. Nic. On jest wszystkim. On stał się człowiekiem. Dlaczego? Abyśmy my mogli doświadczyć boskości. Bóg stał się człowiekiem – mówią ojcowie Kościoła – abyśmy my mogli stać się Bogami. To znaczy – uczestniczyć w nieskończoności Bożej, ale tylko tą drogą, którą On stał się człowiekiem, czyli drogą ludzkiego doświadczenia, także cierpienia.

– Bóg pokazał, że dał człowiekowi pełną wolność.

Ta cisza, asceza, uniżenie Wielkiego Piątku pokazuje także jedną rzecz, która w tym opisie – przepięknie zaśpiewanej przed chwilą Męki – być może nam umyka. Bóg wydał się w ręce ludzi, Bóg pozwolił się tak potraktować, ponieważ całkowicie, ostatecznie, Bóg – Stwórca wszystkiego – potraktował poważnie wolność człowieka. I tajemnica Wielkiego Piątku to jest tajemnica wolności. Z jednej strony tych, którzy Boga wydali i go zabili, jak i tych, którzy do końca przy nim trwali.

– W dzisiejszej liturgii odkrywamy, do czego zdolny jest człowiek.

Wielki Piątek stawia przed nami pytanie: do czego zdolny jest człowiek? Odpowiedź jest prosta i jednocześnie straszna. Do wszystkiego. Człowiek ma w sobie nieprawdopodobną siłę nieskończoności. […] Jest zdolny do niepojętych zbrodni, o których, czytając historię XX wieku już zapomnieliśmy, a patrząc na dziejącą się historię w Ukrainie, to sobie uświadamiamy i przypominamy: do tego zdolny jest człowiek. Jednocześnie ten sam człowiek jest zdolny do nieprawdopodobnego heroizmu, miłości, oddania, co znowu w XX wieku symbolizuje cała rzesza bezimiennych męczenników za człowieka. Tych, którzy za człowieka życie oddali. Tych, którzy za drugiego człowieka się wstawili – w gułagach, w obozach, w dramatycznych sytuacjach. Dziś są to bezimienni i nieznani bohaterowie wojny, która toczy się za naszymi granicami.

– Trzeba przejść przez Wielki Piątek, żeby zrozumieć Poranek Wielkanocny – mówił na zakończenie rozważań biskup Jacek Grzybowski.

Trzeba przejść przez Wielki Piątek, wejść w ciszę, zadumę, refleksję Wielkiej Soboty, żeby dopiero w Niedzielę zrozumieć, że ostatecznym zwycięzcą jest Bóg. To jest prawda, którą przeżywamy w liturgii. Jak wielka praca, jakie wielka droga, jak wielkie zmaganie w każdym człowieku jest, aby to zrozumieć w swoim życiu? Po to właśnie Kościół zaprasza nas do liturgii, do tych gestów, słów, do tych pięknych metafor, do tej symboliki, żeby w nas to pracowało, żebyśmy my – przez liturgię, czyli dzieło wspólne, Boże – w sobie przepracowali: Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielką Sobotę i Poranek Zmartwychwstania. Trwajmy zatem w tej pracy wewnętrznej. Bądźmy czujni i otwarci na wszystkie te gesty, symbole i znaki, jakie daje nam liturgia. To jest Boży teatr, dzięki któremu te treści się w nas odkładają i w nas pracują, abyśmy my, nie wiadomo kiedy, w jakim momencie naszego życia wykorzystali swoją wolność tak, aby Bogu pomóc, a nie Boga zabić.

Liturgii towarzyszył śpiew Konkatedralnego Chóru Kamionek pod dyrekcją Jolanty Janczuk-Tyszkiewicz.

W Wielką Sobotę nie odprawia się Mszy Świętej. W ciągu dnia trwa adoracja przy grobie Pana Jezusa. Wieczorem, po zmroku, rozpoczyna się Wielkanoc, a w kościołach sprawowana jest liturgia Wigilii Paschalnej.

Diecezjalne uroczystości Triduum, ze względu na remont katedry św. Floriana, odbywają się w Konkatedrze Matki Bożej Zwycięskiej na Kamionku. W sobotę, o godzinie 20, Wigilii Paschalnej będzie przewodniczył biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński.

Retransmisja uroczystości: